معیارها ی بررسی یک الکترود زمین
معیارهای بررسی یک الکترود زمین
از بین تمامی معیارهایی که برای بررسی صحت عملکرد یک الکترود مد نظر است تنها به مسئله ی مقدار مقاومت توجه می شود که در این رابطه هر چند بررسی مقاومت الکترود در زمان اجرا و در بازه های زمانی مشخص لازم است، ولی کافی نیست. از این رو علاوه بر مقدار مقاومت الکترود زمین معیارهای دیگری را نیز باید بررسی نماییم.
قیمت تمام شده
مشتمل بر هزینه های الکترود، مواد کاهنده، اجرا، حفاریف اتصالات و نیاز به تجدید در طول زمان است. استفاده از مواد اولیه نامرغوب و یا انتخاب مصالحی که متناسب با شرایط خاک و آب و هوای منطقه نمی باشند، شاید در وهله ی اول منجر به کاهش قیمت تمام شده گردد ولی در بلند مدت، نیاز به تجدید الکترود هزینه های مازادی را تحمیل خواهد کرد.
پایداری در طول زمان
یکی از مهم ترین معیارهای بررسی الکترود زمین، پایداری مقدار مقاومت اندازه گیری شده طی زمان های مختلف است. شکل تغییرات مقاومت یک الکترود در طول 5 سال را نشان می دهد، اندازه گیری ها در فواصل زمانی شش ماهه انجام شده است، چنانچه مشاهده می شود، در دو سال اول تقریبا پایداری الکترود حفظ شده و تفاوت مقاومت ها می تواند به علت تغییر رطوبت و دمای خاک طی فصول مختلف باشد. ولی از سال دوم به بعد مقدار اندازه گیری شده روند افزایشی را نشان می دهد. این تغییر رفتار نشان از بروز خوردگی بر روی الکترود و از بین رفتن تدریجی آن دارد. در سال چهارم با توجه به افزایش تقریبا2/5 برابری مقدار مقاومت، نسبت به احیای الکترود با حفاری مجدد و احداث الکترود جدید اقدام شده و نتایج شش ماهه دوم سال چهارم و شش ماهه اول سال پنجم ثبت شده است.
عمر
عموما یکی از اهدفی که در احداث الکترود زمین به دنبال آن هستیم، فراهم کردن شرایطی است که الکترود مورد نظر بیشترین عمر را داشته باشد، بررسی شرایط خاک محل احداث الکترود، ضرورت تعویض خاک اطراف الکترود و جنس الکترود از جمله عواملی هستند که عمر الکترود در طول زمان را تحت تاثیر قرار خواهد داد. شکل الکترود میله ای را نشان می دهد که در مدت زمان کوتاهی پس از اجرا دچار خوردگی شدید شده است. عدم به کارگیری ماده اولیه مناسب نتیجه ای جز این نخواهد داشت.
تحمل تنش های الکترومکانیکی
در زمان اصابت صاعقه جریانی با دامنه ی بسیار بزرگ در مدت زمانی در حدود چند میکرو ثانیه از الکترود عبور خواهد کرد که تنش الکترومکانیکی زیادی بر هادی زمین، محل اتصال هادی به الکترود و الکترود زمین وارد خواهد شد و حتی افزایش دمای ناشی از عبور این جریان نیز م یتواند قابل توجه باشد. از این رو توجه به نوع اتصال بین هادی زمین و الکترود زمین با عنایت به حداکثر دمای قابل تحمل ذکر شده برای اتصالات مکانیکی و جوشی در منبع حائز اهمیت خواهد بود. در استاندارد IEEE80 این دما برای اتصالات جوش اگزوترومیک 1083 درجه ی سانتی گراد و برای اتصالات مکانیکی، مانند کلمپ و کرپی 250 درجه ی سانتی گراد ذکر شده است.
مقاومت
آخرین مورد از معیارهای بررسی الکترود زمین توجه به مقاومت آن خواهد بود. اهمیت اندازه گیری مقاومت سیستم زمین پس از احداث سیستم، بررسی تحقق اهداف طراحی و در بازه های زمانی مختلف پس از بهره برداری، بررسی رفتار الکترود است. در رابطه با مقاومت تک الکترود در منابع معدودی مقادیر مختلفی ذکر شده است ولی قضاوت در رابطه با کارآیی الکترود زمین تنها با تکیه بر مقدار مقاومت اندازه گیری شده صحیح نمی باشد. تاکید بر حصول مقداری خاص در بحث اجرای الکترود باعث ترغیب مجریان به استفاده از روش های نادرست از قبیل اضافه کردن نمک به بکفیل اطراف الکترود در جهت کاهش مقاومت و جلب رضایت ناظر و صرف هزینه های غیر ضروری خواهد شد.
نظر خود را بنویسید